25 maja 2017 roku, Kancelaria Prezydenta Andrzeja Dudy przesłała do Sejmu projekt ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium. Regulacja powstała dzięki inicjatywie Akademii Czerniaka, sekcji naukowej Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej i dotyczy zakazu korzystania z solarium przez dzieci i młodzież do 18. roku życia.
25 maja Kancelaria Prezydenta przesłała do Marszałka Sejmu projekt prezydenckiej ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium, której nadrzędnym celem jest ograniczenie zachorowań na nowotwory skóry. Ustawa, poprzez wprowadzenie zakazu korzystania z solarium wśród małoletnich, ma także przyczynić się do podniesienia świadomości społecznej na temat szkodliwości sztucznego promieniowania UV, w tym w szczególności wśród osób korzystających z urządzeń opalających.
„Akademia Czerniaka oraz Polskie Towarzystwo Chirurgii Onkologicznej od lat starało się o uregulowanie sprawy korzystania z solarium, gdyż w Polsce na ten moment dostęp do solariów nie podlega żadnym regulacjom. W grudniu 2016 r. zgłosiliśmy się do Narodowej Rady Rozwoju, eksperckiego ciała doradczego Prezydenta z prośbą o wsparcie naszych działań. Cieszymy się niezmiernie, że Kancelaria potraktowała projekt priorytetowo i tak szybko przedstawiła prezydencki projekt Ustawy. Głęboko wierzymy, że już w ciągu kilkunastu lat po przyjęciu przez Sejm ustawy, będziemy widzieć pozytywne efekty tej regulacji, w postaci zmniejszenia liczby zachorowań na czerniaki” – komentuje prof. n. med. Piotr Rutkowski, Kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej – Curie w Warszawie, Past-Prezes Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, Przewodniczący Rady Naukowej Akademii Czerniaka.
Zaproponowana przez Prezydenta Ustawa jest dokumentem opracowanym we współpracy z Sekcją Ochrony Zdrowia Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie. Ustawa opiera swoje przepisy na głębokiej analizie dokumentów prawnych obowiązujących w Polsce oraz Unii Europejskiej.
Brak polskich regulacji w zakresie korzystania z solariów, rozpoznanie sytuacji epidemiologicznej oraz poziomu świadomości społecznej na temat szkodliwości promieniowania UV, w tym w szczególności solariów, spowodowała iż prace nad ustawą zostały potraktowane priorytetowo. Niezwykle istotny wpływ dla sprawnego przebiegu prac miało osobiste zaangażowanie prof. n. med. Piotra Czauderny, Koordynatora Sekcji Ochrony Zdrowia, któremu szczególnie bliskie są sprawy onkologii dziecięcej i pediatrii. Dzięki temu w ciągu kilku miesięcy udało nam się przygotować kompleksowy dokument” – komentuje prace nad ustawą profesor Piotr Radziszewski, przedstawiciel Narodowej Rady Rozwoju.
Zakres regulacji
Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie trzech rozwiązań:
- całkowity zakaz korzystania z solariów przez osoby, które nie ukończyły 18. roku życia (jest to rozwiązanie analogiczne do występującego w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, gdyż uznano, że jest to najskuteczniejsza metoda zapobiegania systematycznie rosnącej zachorowalności na czerniaka złośliwego wśród młodego pokolenia);
- obowiązek zamieszczania w miejscach udostępniania solariów informacji o ryzyku związanym z korzystaniem z solarium i ekspozycją na sztuczne promieniowanie UV w miejscach, w których dostępne są solaria;
- całkowity zakaz reklamy usług w zakresie udostępniania solariów – opalona skóra często reklamowana jest w skojarzeniu ze zdrowym i zadbanym ciałem, a usługi solaryjne realizowane są w kompleksach sportowych, spa i innych miejscach, których klientami są osoby dbające o zdrowie i wygląd. To może wywoływać skojarzenie, iż opalenizna jest zdrowa lub bezpieczna.
„Nie ma bezpiecznej dawki promieniowaniu UV czy bezpiecznego korzystania z solarium. Ekspozycja na promieniowanie UV jest tak samo niebezpiecznym czynnikiem kancerogennym, jak palenie papierosów czy wdychanie azbestu” – podkreśla prof. Piotr Rutkowski. „W Polsce świadomość w tym zakresie jest bardzo niska. Tymczasem już kilkukrotne skorzystanie z solarium przez osoby poniżej 30. roku życia powoduje wzrost zagrożenia wystąpienia nowotworu skóry aż o 75%, jednokrotne skorzystanie z solarium – o 20%” – przestrzega prof. Rutkowski.
Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV jest niebezpieczna dla wszystkich grup wiekowych, jednak najbardziej narażone na jej negatywne skutki są dzieci i młodzież. Skóra osób młodych nie jest jeszcze w pełni dojrzała, co znacznie zwiększa ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe skóry. Dlatego też dostęp do solariów dla małoletnich musi zostać uregulowany.
Skierowywany przez Prezydenta projekt Ustawy jest dokumentem eksperckim, odnoszącym się do stanu prawnego oraz wiedzy medycznej i wyników dostępnych badań realizowanych przez niezależne światowe ośrodki. Wierzymy, że to podejście eksperckie oraz ważny społecznie i zdrowotnie temat pozwoli na uzyskanie szerokiego poparcia w Parlamencie i szybkie procedowanie dokumentu” – dodaje prof. Piotr Radziszewski, przedstawiciel Narodowej Rady Rozwoju.
Edukacja
Według dostępnych danych, szybka i wczesna diagnoza zwiększa szanse na wyleczenie, które ponadto jest dużo krótsze i tańsze (zmniejszenie zaawansowania nowotworu o 10% zmniejsza koszty leczenia aż o 30%). Dlatego też Akademia Czerniaka wraz z Fundacją „Gwiazda Nadziei”, w ramach kampanii „Znamię! Znam je?”, już od kilku lat prowadzi w szkołach edukację dotyczącą ochrony skóry oraz umiejętności rozpoznawania czerniaka. Dodatkowo w maju organizowany jest Tydzień Świadomości Czerniaka, kiedy do opinii publicznej za pośrednictwem mediów i działań w social mediach kierowane są komunikaty na temat profilaktyki pierwotnej i wtórnej czerniaka. W tym roku edukacja realizowana jest pod hasłem „#7W przeciwko czerniakowi”.
Projekt Ustawy wraz z uzasadnieniem dostępny jest na stronie Kancelarii Prezydenta: http://www.prezydent.pl/prawo/ustawy/zgloszone/art,11,projekt-ustawy-prezydenta-rp-dotyczacy-ochrony-zdrowia-przed-nastepstwami-korzystania-z-solarium.html
Informacja o Akademii Czerniaka i realizowanych przez nią działaniach dostępna jest na stronie: www.akademiaczerniaka.pl
Materiały kampanii „#7W przeciwko czerniakowi” dostępnie są pod linkami:
https://www.facebook.com/znamieznamje
https://www.youtube.com/user/AkademiaCzerniaka
http://www.akademiaczerniaka.pl/aktualnosci/tydzien-swiadomosci-czerniaka/